การทิ้งสารอันตรายต่างๆ ควรปฏิบัติตามแนวทางที่ถูกต้องและปลอดภัยเพื่อป้องกันอันตรายต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม ดังนี้
ของเสียที่ติดไฟได้
ของเสียที่ติดไฟได้ง่าย เช่น ตัวทำละลาย แอลกอฮอล์ และน้ำมันบางชนิด
การเผาแบบควบคุมเป็นวิธีการหลักในการกำจัดของเสียที่ติดไฟได้ กระบวนการนี้เกี่ยวข้องกับการเผาของเสียที่อุณหภูมิสูงในเตาเผาที่ออกแบบมาเป็นพิเศษซึ่งมีระบบควบคุมมลพิษเพื่อดักจับและบำบัดการปล่อยก๊าซที่เป็นอันตรายก่อนที่จะปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศ ความร้อนที่เกิดขึ้นมักจะสามารถนำกลับมาใช้ใหม่เพื่อผลิตไฟฟ้าหรือไอน้ำ ซึ่งเป็นการเพิ่มองค์ประกอบของการนำพลังงานกลับมาใช้ใหม่ในกระบวนการกำจัด
ของเสียที่มีฤทธิ์กัดกร่อน
กรดหรือเบสที่สามารถกัดกร่อนภาชนะโลหะ เช่น กรดซัลฟูริกหรือโซเดียมไฮดรอกไซด์
การทำให้เป็นกลางเป็นวิธีการทั่วไปในการบำบัดของเสียที่มีฤทธิ์กัดกร่อน โดยที่กรดจะถูกทำให้เป็นกลางด้วยเบส (และในทางกลับกันด้วย) เพื่อผลิตน้ำและเกลือ ซึ่งโดยทั่วไปจะมีอันตรายน้อยกว่า จากนั้นอาจทดสอบสารที่ทำให้เป็นกลางเพื่อให้แน่ใจว่าเป็นไปตามมาตรฐานความปลอดภัยก่อนนำไปกำจัดในหลุมฝังกลบที่กำหนด ของเสียที่มีฤทธิ์กัดกร่อนบางชนิดสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ในกระบวนการทางอุตสาหกรรม ช่วยลดความจำเป็นในการกำจัด
ของเสียที่เกิดปฏิกิริยา
ของเสียที่ไม่เสถียรภายใต้สภาวะปกติ สิ่งเหล่านี้สามารถทำให้เกิดการระเบิด ควันพิษ หรือทำปฏิกิริยารุนแรงกับน้ำได้
ของเสียที่เกิดปฏิกิริยาจะได้รับการบำบัดด้วยการรักษาเสถียรภาพทางเคมีอย่างระมัดระวัง ซึ่งเกี่ยวข้องกับการเติมสารที่ทำให้ของเสียเฉื่อยหรือเป็นอันตรายน้อยลง ซึ่งอาจรวมถึงการเจือจาง การผสมกับวัสดุเฉื่อย หรือปฏิกิริยาทางเคมีเพื่อทำให้คุณสมบัติการเกิดปฏิกิริยาเป็นกลาง ในกรณีที่มีความเสี่ยงต่อการระเบิดสูง อาจมีการกำจัดแบบควบคุมในสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย
ของเสียมีพิษ
ของเสียที่เป็นอันตรายหรือเป็นอันตรายถึงชีวิตเมื่อกินหรือดูดซึม เช่น ยาฆ่าแมลงหรือโลหะหนักบางชนิด
เทคโนโลยีการบำบัดขั้นสูงใช้สำหรับของเสียที่เป็นพิษ ซึ่งรวมถึงการล้างพิษทางเคมี การแลกเปลี่ยนไอออน และการencapsulation การล้างพิษด้วยสารเคมีจะเปลี่ยนสารเคมีที่เป็นพิษให้เป็นสารที่เป็นอันตรายน้อยลงโดยผ่านปฏิกิริยาทางเคมี การ encapsulation เกี่ยวข้องกับการห่อหุ้มของเสียไว้ในวัสดุที่ป้องกันการปล่อยสารพิษ นอกจากนี้ยังใช้สถานที่ฝังกลบที่ปลอดภัย ซึ่งออกแบบมาเพื่อแยกของเสียออกจากสิ่งแวดล้อมและป้องกันการชะลงสู่น้ำใต้ดิน
กากกัมมันตภาพรังสี
ของเสียที่ปล่อยรังสี รวมถึงเชื้อเพลิงนิวเคลียร์ที่ใช้แล้วและเครื่องมือที่ปนเปื้อน
การกำจัดกากกัมมันตภาพรังสีจะแตกต่างกันไปตามระดับกัมมันตภาพรังสี ของเสียระดับต่ำอาจถูกกำจัดในโรงงาน ในขณะที่ของเสียระดับสูงต้องใช้พื้นที่ทางธรณีวิทยาลึกซึ่งสามารถแยกออกจากชีวมณฑลได้เป็นเวลาหลายพันปี กากกัมมันตภาพรังสีบางชนิดจะถูกทำให้แข็งตัวในรูปแก้วหรือซีเมนต์เพื่อป้องกันการรั่วซึม ซึ่งเป็นกระบวนการที่เรียกว่าการ vitrification
ขยะอันตรายทางชีวภาพ/ขยะติดเชื้อ
ของเสียที่มีเชื้อโรค เช่น ของมีคมที่ใช้ในกระบวนการทางการแพทย์ หรือซากสัตว์ที่ปนเปื้อน
การนึ่งฆ่าเชื้อ การเผา และการฆ่าเชื้อด้วยสารเคมีเป็นวิธีการที่พบบ่อย การนึ่งฆ่าเชื้อเป็นการใช้ไอน้ำแรงดันสูงในการฆ่าเชื้อของเสีย ในขณะที่การเผาจะเผาของเสียที่อุณหภูมิสูง และทำลายเชื้อโรค การฆ่าเชื้อด้วยสารเคมีเกี่ยวข้องกับการใช้น้ำยาฆ่าเชื้อเพื่อต่อต้านสารติดเชื้อ หลังการบำบัด ของเสียสามารถถูกกำจัดในหลุมฝังกลบที่ออกแบบมาเพื่อจัดการกับวัสดุอันตรายทางชีวภาพ
ขยะอิเล็กทรอนิกส์
เครื่องใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ รวมทั้งคอมพิวเตอร์ โทรทัศน์ และโทรศัพท์มือถือ
การรีไซเคิลขยะอิเล็กทรอนิกส์เกี่ยวข้องกับการแยกขยะเพื่อนำวัสดุอันมีค่ากลับคืนมา เช่น ทองแดง ทอง และอลูมิเนียม ส่วนประกอบที่เป็นอันตราย เช่น แบตเตอรี่และหลอดรังสีแคโทด จะถูกถอดออกและบำบัดแยกกัน ส่วนประกอบบางอย่างอาจได้รับการตกแต่งใหม่และนำกลับมาใช้ใหม่ ในขณะที่ส่วนประกอบอื่นๆ ได้รับการประมวลผลเพื่อแยกวัสดุเพื่อนำไปรีไซเคิล
จะเรียนรู้การจัดการสารเคมีอันตราย ได้อย่างไร
สำหรับสารเคมีทั่วไปที่ใช้ในชีวิตประจำวัน ทางรัฐบาลได้เล็งเห็นสิ่งสำคัญจึงได้จัดอยู่ในหลักสูตรการศึกษาเพื่อให้ ได้เรียนรู้สัญญาลักษณ์เคมีต่างๆ ควรจัดเก็บอย่างไรและเมื่อไม่ใช้แล้วต้องจำกัดอย่างไรให้ถูกต้อง เพื่อไม่ให้เกิดอันตรายต่อทั้งคน และสัตว์
ส่วนในภาคอุตสาหกรรมที่มรการใช้เคมีในการผลิตภัณฑ์ กฎหมายได้ออกมากำหนด ให้นายจ้างต้องส่งลูกจ้างที่ทำงานเกี่ยวข้องกับสารเคมีเข้าอบรม ” หลักสูตรการทำงานกับสารเคมี ” พร้อมนำวุฒิบัตรมายืนยันผ่านหลักสูตร เพื่อให้สามารถปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง รู้วิธีใช้อุปกรณ์ป้องกันและจัดการเมื่อเกิดอุบัติเหตุไม่คาดคิด
นอกจากนี้ยังต้องมี จป หัวหน้างาน ประจำแผนกเพื่อคอยดูแลความปลอดภัย ให้คำแนะนำกับลูกจ้างในระหว่างการปฏิบัติงาน ซึ่ง จป หัวหน้างานนี้จะเป็นผู้ที่มีตำแหน่งเป็นหัวหน้า ของแผนกที่ต้องไปอบรม จป หัวหน้างาน ซึ่งตำแหน่งนี้เป็นข้อบังคับทางกฎหมายที่ต้องมีสำหรับอุตสาหกรรมที่จัดอยู่ในบัญชี 1,2 และ3 ที่แนบไว้ท้ายประกาศกฎกระทรวง 2565
สรุป
การจัดการของเสียอันตรายเป็นกระบวนการที่สำคัญและซับซ้อน เนื่องจากของเสียเหล่านี้สามารถก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์และสิ่งแวดล้อมได้หากไม่ได้รับการจัดการอย่างถูกต้อง ของเสียอันตรายประกอบด้วยของเสียที่มีคุณสมบัติที่ทำให้เป็นอันตราย เช่น ติดไฟได้, มีฤทธิ์กัดกร่อน, เกิดปฏิกิริยา, มีพิษ, มีกัมมันตภาพรังสี, มีความเป็นอันตรายทางชีวภาพ และขยะอิเล็กทรอนิกส์ บทความนี้จะกล่าวถึงแนวทางและวิธีการจัดการของเสียอันตรายในแต่ละประเภทเพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานความปลอดภัยและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
